Կենդանին, որից ես սարսափում եմ

Աշխարհում կան շատ կենդանիներ։ Նրանց մի մասը վախկոտ է, մյուս մասն էլ ընդհակառակը անվախ է և փորձում է վախեցնել ողջ աշխարհին։ Կենդանին, որից ես վախենում եմ մի փոքրիկ կրծող է, որից վախենում են գրեթե բոլորը։ Նա նույնիսկ վախ է առաջացնում հսկա փղերի մոտ։ Այո, ճիշտ հասկացաք ինձ համար միակ սարսափազդու կենդանին է մուկը։ Մկները հատկապես ակտիվ են մթնշաղին և գիշերային ժամերին: Նրանց մեծամասնությունը վարում է կիսավերգետնյա կյանք: Բազմանում են տաք եղանակին, իսկ մարդկանց բնակավայրերում`ամբողջ տարի: Մկները մեծ նշանակություն ունեն նաև գիտության մեջ, քանի որ նրանց վրա բազմաթիվ կենսաբանական փորձեր են դրվում, մշակվում են հակաթույներ և վակցինաներ, ստուգվում է դեղամիջոցների և այլ նյութերի տոքսիկությունը: Մկները լայնորեն տարածված են ամբողջ աշխարհում: Այս խմբի կրծողների մեծամասնությունը քիչ է առնչվում մարդկանց հետ: Միայն 1 տեսակ (տնային մուկը) դարձել է մարդու ուղեկիցը և զգալի վնաս է պատճառում նրան: Առնետների ամենատարածված տեսակներն են սև ու մոխրագույն (պասյուկ) առնետները: Սև առնետի դունչը սուր է, ականջները՝ մեծ ու կլոր: Փորում են բներ, բնակվում այգիներում, տանիքներում: Սնվում են սերմերով, միջատներով, խխունջներով: ՀՀ-ում տարածված է Տավուշի, Կոտայքի մարզերում: Մոխրագույն առնետն ապրում է այգիներում, ջրավազանների ափերին, ներքնահարկերում: ՀՀ-ում առավել տարածված է Շիրակի, Արարատի, Արագածոտնի մարզերում: Առնետները վնասակար են. փչացնում են սննդամթերքը, տարածում մարդու և ընտանի կենդանիների վարակիչ հիվանդություններ: Ժանտախտի, որից միջնադարում մահացել է Եվրոպայի բնակչության 1/3-ը, հարուցիչները տարածվել են սև առնետի վրա մակաբուծվող լվերի միջոցով: Սև առնետները հեշտությամբ ընտելանում են և դառնում տան կենդանի: Նրանք մաքրասեր են և շատ ավելի խաղաղասեր, քան մյուս կրծողները։

Ինչու՞ եմ ես վախենում մկներից

Մի անգամ Գեղարքունիքի մարզկենտրոն Գավառում, մեր հողամասում ոտքս դրել եմ գրեթե սատկած մկան վրա։ Նա սպիտակ եր փոքր ու փափուկ։ Պոչը բաց վարդագույն էր և նա շատ լպրծուն էր։ Երբ ոտքս դրեցի նրա վրա նա մի զզվելի ձայն հանեց, ես շատ բարձր գոռացի ևվազեցի՝ հողամասի դարպասներից դուրս։ Մինչ այսօր նրա ձայնը մնացել է իմ ականջների մեջ։ Ես քայլելիս միշտ նայում եմ ոտքիս տակ և այլևս չեմ այցելում մեր հողամաս։ Անընդհատ հիշում եմ նրա տեսքը և իմ գոռոցը։ Ահա թե ինչու եմ ես վախենում նրանցից։

Advertisements

Երևանի գիշերներում․․․

This slideshow requires JavaScript.

Հայաստանում Վրաստանի դեսպան Գիորգի Սագանելիձեի  հրավերով այսօր՝ հոկտեմբերի 27 ին մենք մասնակցեցինք վրացական տարազների ցուցադրությանը։ Այն տեղի ունեցավ «Երևանի գիշերներ» բացօթյա ռեստորանային համալիրում։ Այնտեղ ցուցադրված էին տարբեր ժամանակահատվածների տարածված, վրացական տարազները։ Միջոցառմանը մասնակցում էին տարբեր երկրների դեսպաններ և այլ պաշտոնյաներ։ Միջոցառումն ավարտվեց շքեղ և համեղ հյուրասիրությամբ։ Մենք միասին անցկացրեցինք ուրախ և օգտակար ժամանակ, ձեռք բերեցինք նոր ընկերներ և համտեսեցինք համեղ ուտեստներ։

Շնորհակալություն Գիորգի Սագանելիձե-ին հրավերի համար։

Ես և նա

Կարդալ «Ես» պատմվածքը և կատարել առաջադրանքները:
⦁ Գրիր հետևյալ բառերի բացատրությունը. սկեպտիկ, նորաբողբոջ, կենսաթրթիռ, կարեվեր, լակոնիկ,անարգել, անհագուրդ, կայծակնահար:
նորաբողբոջ-նորափթիթ
կենսաթրթիռ-կենսուրախ
կարեվեր-ծանր վերքեր ստածած մարդ
լակոնիկ-հակիրճ
անարգել- անպատվել
անհագուրդ- անկուշտ
կայծակնահար-շանթահար
⦁ Բնութագրիր տղային, արդարացրու, հետո մեղադրիր:
Տղան հուսահատ էր և անաշխատասեր, նա ուներ գիտելիքներ, սակայն չոքւներ ջանասիրություն։ Իմ կարծիքով տղան արդարացի կողմեր չունի։ Ես նրա մեջ ոչմի լավ կողմ չեմ գտնում։ Իմ կարծիքով նա շատ բացասական կերպարէ։ Նա ապրում էր միայն այդ աղջկա համար։ Նա կործանեց իր ճակատագիրը, կոտրվելով։ Կոտրվելով նա դարձավ հարբեցող և զրկվեց իր գիտելիքներից։ Տղան թուլամորթի պես պահեց իրեն և չպայքարեց իր սիրուն հասնելու համար։ Ինչ, որ լինի ես ճիշտ չեմ գտնում սիրուն գերի դառնալն ու կոտրվել սիրու պատճառով։
⦁ Բնութագրիր աղջկան, արդարացրու, հետո մեղադրիր:
Աղջիկը անխիղճ էր և ինքնասեր, սակայն համատեղ ուներ արդարաձի կողմեր։ Իմ կարծիքով աղջկան պետք չէ մեղադրել, որովհետև նա գործել էր սխալ, սակայն մտածել էր իր մասին։ Իմ կարծիքով աղջիկը ոչ արդարացի է, ոչ անարդար։ Կյանքում բոլորն էլ միքանի անգամ սխալվում են։ Աղջիկը իմ կարծիքվ մեծ սխալ չեր գործել։
⦁ Ինչ կպատասխանես պատմվածքի վերջում տրված հարցին:

Կարդալ «Նա» պատմվածքը և կատարել առաջադրանքները:
⦁ Բացատրիր հետևյալ բառերը — անհուն, ականակիտ, անբռնազբոսիկ, սիրակեզ, ընկղմվել, անանց, պարուրել, տրուբադուր, հրացայտ, անձեռակերտ, ծնրադրել:
Անհուն-անսահման
Ականակիտ-մաքուր, պարզ
Անբռնազբոսիկ- ոչ բնական
Սիրակեզ-սիրավառ
ընկղմվել-թաղվել, սուզվել
անանց-հավերժական, հավիտենական
պարուրել-պատել, շրջապատել
տրուբադուր-
հրացայտ- կրակոտ
անձեռակերտ-
ծնրադել-
⦁ Քո կարծիքով ով կամ ինչն էր հերոսների բաժանման պատճառը (հիմնավորիր):

Հերոսների բաժանման պատճառը մտածելակերպն ու աղքատություններ, նաև աղջկա հայրը։ Աղջիկը մեղք չուներ նրա հայրն էր մեղավոր։ Եթե նրան դաստրակեյին ինչպես հարկն էր, նա չեր բաժանվի տղայից։ Սակայն նա հոր ստիպողականությամբ կարեվորեց հարստությունն այլ ոչ թե աղքատությունը։ Աղջիկըւ մեղավոր էր մի բանում, նա չպետք է հոր խոսքերը կոշտ ու կոպիտ գրեր նամակի մեջ, նա կարող էր իր բառերը ձեվակերպեր ավելի նուրբ և սիրալիր։
⦁ Քեզ համոզու՞մ է պատմության այսպիսի ավարտը. պատասխանդ պատճառաբանիր:
Այո։ Ես կարծում եմ, որ աղջկա հայրը պետք է սխալներ գործելով պատժվեր։ Իսկ ամենամեծ պատիժը ծնողի համար ինչն է, եթե ոչ սեփական երեխայի դժբախտ տեսնելը։ներ
Համաձա՞յն ես պատմվածքի վերջաբանում ասված մտքի հետ, ինչու՞:
Եվ այնուհետև ինչպե՞ս չհավատամ իմ դասակարգի ճակատագրին, որին բնական մի անեծքով դատապարտված նա հետզհետե այլասերվելով, պիտի դառնա ինձ պես իբրև փտած ծառի կոճղին բսած մի մգլած մակաբույծ և չքանա անհետ, տեղի տալով նրա՛նց, որոնք ներքևից բարձրանում են վերև…
Ես համաձայն չեմ այս մտքի հետ։ Իմ կարծիքով յուրաքնչյուր մարդ ինքն է որոշում իր ճաակտագիրը և ամեն մարդ ինքն է որոշում բարձրանա վերև, թե իջնել ներքև։
⦁ Վերև — ներքև — ի՞նչ է դա քո պատկերացմամբ (ստեղծագործական աշխատանք):

Կյանքը բաժանված է երեք մասի՝ ներքև վերև և մեջտեղ։ Բորը լինում են մեջտեղի հատվածում։ Սակայն մի օր նրանք սկսում են կյանքի պայքարը։ Նրանք պայքարում են և կամ իջնում են ներքև, կամ բարձրանում վերև, բոլորի առաջ հպարտ քայլելու և վերևից նայելու մենքին ու ամենին։ Կյանքն ուղի է վերև-ներքև անցուղիյով։ Այդ անցուղին երբեմն ճարաճճիություններ կատարելով շեղում է մեզ, մեր իրական դիրքից։ Վերևում կան դժբախտ հարուստներ։ Նրանք փակում են բոլորի ճանապարհը, կառուցում արգելապատ վերևում և թույլ չեն տալիս անցնել այլ մարդկանց այդ անցուղիյով։ Սակայն կան շատ պայքարող և ուժեղ մարդիկ։ Նրանք անցնում են այդ դժվարին և անօրինական ճանապարհով։ Նրանք են իրական վերև գտնվողները։ Հարստությունն ու աղքատությունն այդ դեպքում չի կարող գործել։ Վերև-ներքև, վերև-ներքև մանդիկ ամենուր իջնում ու բարձրանում են շատերի աչքին անելով լավ և վատ արարքներ, լինելով անկարգ ու կարգապահ, վիճելով և հարթելով ամեն բան, սխալվելով և ճիշտ լինելով, պայքարելով
և հանձնվելով։ Եղեք ուժեղ պայքարեք և դարցեք վերևի բնակիչ։ Չթուլանաք և չմտածեք, որ հասել եք ամենավերևի կետին։ Չե որ մեր կյանքը բլուր է, որը անվերջ բարձրանում է և ճառագայթի պես ունի սկիսբ, բայց չունի վերջ։

Homework

2. b) 1. If you want to work in the USA, you have to speak good English.

2. My sister has got a young baby, so she often has to get up during the night.

3. My friend gets good test results, but he doesn’t have tohard. In fact, he never studiees before a test.

4. Tommorow is sunday, so I have to go to school. Great!

5. At our school, we have to wear a uniform. It’s dark blue with a white shirt.

6. At my cousins’ school they don’t have to wear a uniform. They can wear what they want.

Պարսկա-բյուզանդական քսանամյա պատերազմը և Հայաստանի 591թ. բաժանումը

Ռազմական գործողությունները հիմնականում մղվում էին Հայաստանում՝ ավերածության ենթարկելով երկիրը: Պատերազմը փոփոխակի հաջողություններով շարունակվեց 20 տարի: Ի վերջո, Բյուզանդիան և Պարսկաստանը 591թ. հաշտություն կնքեցին, որով Հայաստանը երկրորդ անգամ բաժանվեց նրանց միջև: Կայսրությունը զգալիորեն ընդլայնեց իր սահմանները, Բյուզանդիային անցան Տուրուբերանը, Տայքը և Այրարատի մեծ մասը: Հայաստանի քաղաքական տրոհվածությունն ավելի խորացավ՝ դժվարացնելով երկրի տարբեր շրջանների միջև տնտեսական կապերի զարգացումը: Բյուզանդիան չգնահատեց այն մեծ աջակցությունը, որ ցույց էին տվել հայերը: Բյուզանդական կայսրերը շարունակեցին վարել հայկական զինուժերը ոչնչացնելու քաղաքականություն: Մորիկ կայսեր հրամանով հայ նախարարական գնդերը տեղափոխվում էին հեռավոր երկրներ և կռվում կայսրության թշնամիների դեմ: Այս կերպ Բյուզանդիան կամենում էր կանխել հայերի ազատագրական շարժումները: Կայսրը միաժամանակ պարսից արքունիքին խորհուրդ էր տալիս նույն կերպ վարվել պարսկահպատակ հայերի հետ: Հայ զորականները, սակայն, հաճախ չէին ենթարկվում կայսերական հրամաններին, գերադասում էին մնալ և կռվել Հայաստանում: Հայ իշխաններից Սմբատ Բագրատունին չենթարկվեց բյուզանդացիներին և ձերբակալվեց: Սակայն նա խիզախություն դրսևորեց՝ կրկեսում սպանելով իր դեմ արձակված արջին, ցուլին և առյուծին: Զարմացած և հիացած հանդիսականների պահանջով բյուզանդական կայսրը նրան ներում շնորհեց:

Լաբարատոր աշխատանք 3

Նպատակը` ցանկացած ձև ունեցող պինդ մարմնի ծավալը կարողանալ չափել։
Անհրաժեշտ պարգաներ` չափագլան, թել, ջուր
Աշխհատանքի ընթացքը՝
Սկզբում որոշում եմ իմ չափագլանի բաժանման արժեք,չափման սխալը:Լցնում եմ այնքան ջուր որ իմ մարմինը ամբողջյությամբ սուզվի:Որից հետո թելով կափում եմ մարմինը իջեցնում եմ ամբողջուցյամբ ջրի մեջ, որ սուզվի վերցնում այդ ջի ցավալը և մամինը v2:
v=v2-v1
C=(a-b)/n
C1=+ c/2
C=250-100/5=10
V1=250
V2=80
250-80=170

Հացը

Կարդալ «Հացը» պատմվածքը

Կատարել առաջադրանքները.

7-րդ դասարան

Առաջին հատված — 4-8 էջ

• բացատրել բառարանի օգնությամբ — քիվ, սայթաքել, գուրգուրանք, գողունի, նիրհ, ակ (ակունք), տիղմ, կլանչոց, կածան, խաշամ

Քիվ-Հորիզոնական ելուստ, որ դուրս է ձգվում պատի վերին մասից կամ պատուհանների ու դռների վերևից:

Սայթաքել-սահե

Գուրգուրանք-փաղաքշանք

Գողունի-գաղտնի

Նիրհ-քուն

Ակ-աղբյուրի սկիզբ

Տիղմ- ցեխ

Կլանչոց— վնգստոց

Կածան-արահետ

Խաշամ-աշնան տերև

• երեք բառով բնութագրեք հերոսին՝ հիմնավորելով տեքստից դուրս բերած կտորներով

Հերոսը՝ պարծենկոտ էր։ Դա երևում է այս կտորից՝ Դպրոցում հայերենից ես պայծառ «գերազանց»-ներ էի ստանում, ռուսերենից, մաթեմատիկայից, աշխարհագրությունից, բոլոր առարկաներից ես ստանում էի պայծառ «գերազանց»-ներ

Ծույլ էր, որոը երևում էր այս կտորից՝ անչափ վատ է, երբ ես ինքս եմ գնալու, հոգնելու, գտնելու կամ չգտնելու մեր խոզերը։

Խելացի էր, ըստ այս կտորի՝ Շատ լավ է, երբ գրքերի մեջ ուրիշները գնում են, թրջվում են, մրսում են, կռվում են, պարտվում են, հաղթում են։

• նկարագրիր անտառի շնչառությունը

Իմ կարծիքով անտառի շնչառությունը շատ թարմ էր: Անտառը ներկված էր աշնան փոփոխական գույներով: Աշուն էր, խաշամը խշխշում էր և մի հիանալի եղանակ էր տիրում անտառում, քանի որ հատկապես անտառում է գեղեցիկ աշունը…:

Երկրորդ հատված —

• Մի քիչ դժվար էր ուտվում, որովհետև ես չէի գնացել խոզերը փնտրելու, բայց ես ուտում էի: …Նրա մաքուր հայելու մեջ ես տեսա իմ կուշտ ու հիմար դեմքը, բայց շատ էի ծարավ, կռացա ջուր խմելու: — Այս տողերից կարելի եզրակացնել, որ տղան՝ (ընտրիր մեկ կամ ավելի տարբերակ, հիմնավորիր)

Մի քիչ դժվար էր ուտվում, որովհետև ես չէի գնացել խոզերը փնտրելու, բայց ես ուտում էի-անպատասխանատու էր

Նրա մաքուր հայելու մեջ ես տեսա իմ կուշտ ու հիմար դեմքը, բայց շատ էի ծարավ, կռացա ջուր խմելու- թուլամորթ

ա) միամիտ էր

բ) եսասեր էր

գ) թուլամորթ էր

դ) անկուշտ էր

ե) անպատասխանատու էր

զ) վախկոտ էր

է) խելացի էր

• — Դու գիրքդ կարդա — այս արտահայտությունը օգտակա՞ր խոսք է, թե վնասակար. ինչու՞:

Անկասկած գիրք կարդալ պետք է։ Քանի, որ գիրքը մարդուն դարձնում է ստեղծագործ և բանիմաց։

• Ինչու՞ է պատմվածքի վերնագիրը «Հացը»:

Ինձ թվում է, վերնագիրը Հաց է, որովհետև այն շատ օգտակար է, ինչպես և հացն է:

• Ստեղծագործական աշխատանք. թեմա՝ Ես արժանի եմ իմ ընտանիքին, ընտանիքս էլ՝ ինձ:

Ընտանիքս, հարստությունս, հոգիս, կյանքս, հույսս, ջերմությունս, օգնականս, աշխարհըս, ԱՄԵՆԲԱՆՍ․․․ Ես պարտավոր եմ անել ամեն բան իմ ընտանիքի համար։ Ընտանիքս միակ ունեցվածքս է։ Հանուն ընտանիքի նույնիսկ կյանքս կտամ։ Ընտանիքս ապրում է իմ մեջ, ես էլ ապրում եմ ընտանիքիս անդամների մեջ։ Ընտանիքս ինձ օգնում է ամեն մեծ ու փոքր հարցում։ Ընտանիքն ինձ համար մի ողջ աշխարհ է։ Ընտանիքս ինձ համար ամեն բան անում է։ Ես էլ իմ ընտանիքի համար եմ անում հնարավոր ամեն բան։ Ես չեմ անում այնպիսի բաներ, որ ընտանիքս ինձ համար ամաչի, փոխարենը  փորձում եմ անել այնպիսի բաներ, որոնց համար ընտանիքս միայն կհպարտանա։ Ես արժանի եմ ընտանիքիս, ընտանիքս էլ ինձ։ Առանց ընտանիք ապրել չեմ կարող․․․